Vióuleto-(savo)
Viola suavis
Violaceae
Autre noum : Vióuleto-fèro.
Nom en français : Violette suave.
Descripcioun :Aquesto vióuleto trachis dins li sebisso e lis orle de bos. Coume Viola odorata, fai de fiéu (estouloun) que couron sus lou sòu, si fueio soun quàsi roundouno e sènt qu'embaumo. Se destrìo d'aquesto radiero bonodi sis estipulo larjo emé de franjo que podon faire fin qu'un mm (fotò). Pòu i'agué de bastard emé V. alba, que trachis pulèu dins li blachiero, e V. odorata.
Usanço :Li fueio se manjon en ensalado o peréu bouta dins la soupo. Dins vòsti pastissarié poudès i'apoundre li flour que soun poulideto. Li vióuleto soun vertuouso contro lis enfecioun e li destourbo respiratiéu. Lis erbouristo se n'en servon pèr sougna tout un fube de malautié.
Port : Erbo
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 14 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1200 m
Aparado : Noun
Febrié à abriéu
Liò : Sebisso
- Orle de bos
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Sud
Ref. sc. : Viola suavis M.Bieb., 1819
(= Viola odorata subsp. suavis (M.Bieb.) Nyman, 1870 )
Fielouso(-de-Laxmann)
Typha laxmannii
Typhaceae
Àutri noum : Filouso, Sagno, Masseto.
Nom en français : Massette de Laxmann.
Descripcioun :Aquesto fielouso o sagno trachis dins li roubino e en ribo d'aigo. La planto es eici pas tant verdalo que si cousino. Pèr la destria mai seguramen fau regarda li fueio que fan de 2 à 5 mm de larg, aleva aquéli di rejit que podon faire fin qu'à 8 mm. Causo impourtanto, lis auriheto di fueio d'en aut soun bèn marcado emé souvènt de pichòti pouncho (vèire la fotò).
Usanço :Li fueio de fielouso podon èstre utilisado rempli li matalas. Se saup mens que li brout soun manjadis coume d'espargo. Se pòu faire de farino emé li racino e uno meno de pan emé l'agriero.
Port : Erbo
Taio : 0,7 à 1,2 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Eloufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Typha
Famiho : Typhaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 34 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Roubino
- Ribiero
- Lono
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Typha laxmannii Funck, 1794